door Peter Donk
GORINCHEM – De gemeenteraad van Gorinchem heeft donderdagmiddag 7 november 2024 ingestemd met de komst van Cultuurhuis De Nieuwe Doelen. In het gebouw komt ook bibliotheek AanZet. Het besluit viel kort voor de behandeling van de Begroting 2025. De raad ging akkoord met een investering van iets meer dan acht miljoen euro op twee leden van het CDA na.
De gemeenteraad van Gorinchem donderdagmiddag bij elkaar. Verschillende cultuur-theatermakers woonden de raadsbijeenkomst bij (Foto Peter Donk / Gorinchem24)
De behandeling begon met moties en amendementen. Belangrijk vonden de politieke partijen om cultuurmakers bij de plannen te blijven betrekken, samenwerking en de financiële steun nu en in de toekomst. Er kwamen amendementen en moties. Het bestaande cultuuraanbod blijft beschermd, maar er viel geen besluit over de exploitatie.
Worst
Fractievoorzitter Pierre Schefferlie (Democraten) maakte zijn zorgen bekend. “Het goed dat het college wil doorpakken na een variantenstudie. Wij zien nu dat er geen podium komt en u had ook tot bezuinigingen op een ander gebied kunnen komen. Geen van ons is er bij geweest bij de verschuiving van gelden, van podium naar de bieb. Wij willen geen minivorm hebben van de oude De Nieuwe Doelen. De cultuurmakers zijn bereid om er de schouders onder te zetten, maar laten we hen geen worst voor houden”, aldus Schefferlie, die vroeg of er extra gelden beschikbaar is en stelde wel als voorwaarden dat geen andere zaken worden weggedrukt. Hij kwam met een amendement en een motie.
Cultuurfonds
Raadslid Tom van der Meijden (D66): “Papier is geduldig en de stad is dat niet meer. We moeten naar uitvoering gaan. Het plan wordt geteisterd door gebreken en tekortkomingen.” Dan gaat het volgens hem onder meer om financiële tekortkomingen. “D66 is bereid om in te stemmen. We willen voorkomen dat het ten koste gaat van andere cultuur. Koester het huidige cultuuraanbod”, aldus Van der Meijden. Hij kwam met twee moties samen met Democraten en Stadsbelang o.a. Betrek theatermakers bij het Cultuurhuis. Raadslid Janneke van Dongen (CDA) vond dat er niets was om trots op te zijn. Ze hekelde de planning en was bang dat de kosten hoger worden en vreest voor bezuinigingen. Ze kwam met een amendement voor de opzet van een cultuurfonds.
Verbinding
Namens de liberalen sprak raadslid Mariska Veldheer-Vink (VVD), die tevens haar maidenspeech had, was blij dat er een plan ligt. “Het zou erg mooi zijn om deze locatie weer voor onze bevolking te laten bruisen. De vandaag aangetoonde petitie laat zien dat de culturele partijen er positief in staan en de handen ineen hebben geslagen. Verbinding is erg belangrijk in een tijd waarin iedereen tegenover elkaar staat. Laten we ook de inwoners en ondernemers enthousiast maken. Een steen laten kopen of een kaartje op een theaterstoel”, sprak Veldheer, die een tafelroffel kreeg.
Alle zeilen bijzetten
Raadslid Anselm Krol (ChristenUnie-SGP) vond dat besturen ook risico managen is. “Zitten we op het punt van no-return, stel dat we tegenslagen hebben, kunnen we dan nog terug?”, vroeg Krol zich af richting het college. Fractievoorzitter Johan Klein (Stadsbelang) ziet een mooi plan. “Gorinchem ziet een prachtige kans en wil die graag grijpen. Laat het verleden rusten. We hebben het hier over het nieuwe Cultuurhuis, waar nieuwe cultuur kan worden gecreëerd. Onderdeel van de visie is ook het behoud van het huidige aanbod. We blijven investeren in Gorinchem! Laat het Cultuurhuis leven”, aldus Klein.Raadslid Björn Bahlmann (Gorcum Actief) was blij en sprak al van ‘een historisch besluit’, maar we zijn er nog niet. “Het kan niet zo zijn dat de bibliotheek de enige gebruiker is. Gorinchem zal financieel gezien alle zeilen moeten bij zetten. We vinden het voorstel goed zo.”
Beren verdwenen
Raadslid Piet van Andel (SP) had zijn tekst op papier, “Want ik kan weleens emotioneel worden. Ik ben op bezoek geweest bij culturele spelers. Ik hoorde enthousiasme, zin om te starten en zin om mee te doen”, aldus Van Andel, die ook refereerde aan vorige bestuurders die gelden reserveerden voor een nieuw Cultuurhuis. Van Andel: “Na een aanname van vandaag moeten we nog veel afspraken maken rond het Cultuurhuis. Mijn beren zijn verdwenen! Complimenten voor wethouder Polatli! Als het gerealiseerd is, dan trekt het mensen naar Gorinchem. We krijgen een bibliotheek die ook de toekomst aan kan. Dat is een perfecte match! Wat zal het kunnen bloeien en groeien in het Cultuurhuis.” Fractievoorzitter Paulien de Groot (PvdA) vertelde dat de socialisten kunnen leven met de huidige uitkomst. “Het wordt ook een centrum voor educatie en maatschappelijke verbinding. We zijn een voorstander van aanpak, zodra de middelen beschikbaar zijn”, sprak De Groot. Voor de uitvoerbaarheid moet naar de indeling gekeken. De Groot steunde ‘een duurzame ontmoetingsplaats’ voor alle bewoners.
Tekst gaat verder onder foto.
Participatie
Wethouder Fatih Polatli (Stadsbelang) vertelde dat het college in het najaar van 2025 nog bij de raad terugkomt als het over de investeringen gaat. Polatli: “Dit is een plan van het college dat we hebben uitgewerkt en dank voor de complimenten.” Hij verwees naar de petitie. Polatli: “We hebben in Gorinchem een uniek cultureel veld hebben. Van niets is soms iets gemaakt.” Hij beloofde dat ook richting inwoners en ondernemers na vandaag wordt gewerkt. Polatli is ook voor samenwerking. Van der Meijden merkte op dat theater Peeriscoop moeite heeft met de participatie. Polatli heeft daarover met hen gesproken, maar ging er niet verder op in. “Het onderwerp Peeriscoop wil nu niet te veel op ingaan, want dat is één van de partijen”, aldus Polatli, die de komende tijd met verschillende organisaties praat. Het is nog niet duidelijke welke partijen er uiteindelijk allemaal in het Cultuurhuis komen. De CDA motie rond het Cultuurfonds raadde Polatli af.
Aandachtspunt
In tweede termijn beet Schefferlie het spits af. “Ga niet een worst voorhouden, die we straks niet waar kunnen maken. Wij denken dat je straks minimaal anderhalve ton per jaar moet aanvullen bij de exploitatie. Dan willen we het niet weghalen bij ander cultureel aanbod. Wij zijn er bang voor dat een klein theater zou moeten verdwijnen. We willen ook een theater als Peeriscoop in de lucht houden! Als het Cultuurhuis er komt, dan moet er wel voldoende geld zijn”, pleitte Schefferlie, die het een ‘aandachtspunt’ noemde. Van der Meijden concludeerde dat de gemeenteraad een gemeenschappelijk doel heeft. “Wat gebeurt er als de investering en exploitatie toch tegenvalt?”, bleef de vraag die bij Van der Meijden bleef hangen.
Geld
Het CDA zag ook wel een rode draad, maar concludeerde ook dat niet alle zorgen zijn weggenomen. Van Oversteeg vertelde niet alleen bang te zijn voor financiële consequenties. “Maar dat het culturele veld misschien wel veel slechter af kan zijn”, aldus Van Oversteeg. Veldheer omarmde het cultuurfonds. “Er komen nog meer beslismomenten om het geld te besteden. Wij hebben het geld dat we nu kunnen besteden voor dit plan dat ligt vast. We hebben nog een aantal beslismomenten de komende periode”, vond Veldheer, die vond – nogmaals – dat partijen moeten samenwerken en elkaar niet moeten weg concurreren.
Betrekken
Krol vond dat het in stand houden van cultuur best wel wat mag kosten. “Zelfs als het de exploitatie van het Cultuurhuis gaat betreffen. We stemmen in om cultuurmakers te betrekken bij de plannen”, aldus Krol. Bahlmann vond het Cultureel Overleg Gorinchem ook erbij moet worden betrokken. Van Andel gaf ‘100% steun’ voor het betrekken van theatermakers. De Groot noemde het een ‘logische stap’. Wethouder Polatli nam na deze tweede termijn het woord. “U raad geeft nu toestemming tot uitvoering wat binnen de financiële kader kan. We gaan nu niet over de programmering”, vond Polatli.